Νοητικό ξεκαθάρισμα: 5 συνήθειες που δεν χρειάζεσαι πια

Νοητικό ξεκαθάρισμα: 5 συνήθειες του νου που αξίζει να ξεσκαρτάρεις 

Decluttering ( mind edition)

Τον τελευταίο καιρό γίνεται ολοένα και πιο έντονη η τάση  να αυξήσουμε την ποιότητα ζωής μας,  που εκφράζεται ως  ανάγκη να ελαφρύνουμε την ζωή μας από τα περιττά ή άχρηστα αντικείμενα. Ίσως αυτή η ανάγκη να σχετίζεται με κάποια φάση ζωής ή και με την ηλικία, ίσως όμως να είναι και μια “μόδα” της εποχής. Όπως και να έχει, με όποια αφορμή κι αν ξεκινήσεις να βάλεις “τάξη” στους χώρους που ζεις και εργάζεσαι, έχει πολύ ευεργετικά οφέλη τόσο στην διάθεση  και στην  ψυχική ευεξία. Όμως υπάρχουν κι άλλες καταστάσεις που βαραίνουν τη ζωή μας και μειώνουν την ποιότητα ζωής μας.

Τι θα έλεγε η Μαρί Κόντο για την κατάσταση του νου μας;

Μήπως χρειαζόμαστε ένα νοητικό ξεκαθάρισμα σε ότι δεν…spark joy; 

1.Η βιασύνη

Αυτή η συνεχής προσπάθεια να τα προλάβω όλα, να καλύψω όλες τις υποχρεώσεις, όλες τις επιθυμίες και ανάγκες των γύρω μου. Να βρω χρόνο για το ένα, το άλλο αλλά και το παραπέρα.

Θέλω να δώσω το περιθώριο στον εαυτό μου να μάθει να αφήνει χώρο και χρόνο χωρίς να νιώθω την ανάγκη να το γεμίσω και να μην τα υπολογίζω όλα στο τσίμα- τσίμα. Πως μπορώ να είμαι πάντα στην ώρα μου χωρίς να αφήνω περιθώριο για μια καθυστέρηση;

Με τι ρυθμό κινούμαι στην καθημερινότητα μου; ένα όχημα, όσο καλό κι αν είναι, δεν είναι εφικτό πάντα και παντού να κινείται με 150 χλμ/ώρα. Και οι λόγοι δεν έχουν να κάνουν πάντα με τις δυνατότητες του οχήματος.

Έτσι και στη ζωή μας υπάρχουν διαφορετικές συνθήκες που περιορίζουν αναπόφευκτα την ταχύτητα και τον τρόπο οδήγησης μας. Είναι οι καιρικές συνθήκες, η ορατότητα, το οδόστρωμα, η κίνηση. Η βιασύνη είναι η πρώτη συνήθεια που καλό είναι να φύγει στο νοητικό μας ξεκαθάρισμα. 

2.Η σύγκριση στα social media

Για όποιον ασχολείται με τα social media  η σύγκριση είναι σχεδόν αναπόφευκτη. Απαιτεί ωριμότητα  και αυτογνωσία ( μήπως έπρεπε να πω τεστ ωριμότητας και αυτογνωσίας; ). Η ίσως απλά κοινό νου; Έχουμε την τάση να επηρεαζόμαστε από  τις εικόνες που βλέπουμε και συνήθως να τις ερμηνεύουμε σύμφωνα με τις ήδη υπάρχουσες αντιλήψεις μας.  Επίσης έχουμε την τάση να προβάλλουμε μια όμορφη εικόνα που δεν απεικονίζει πάντα την πραγματικότητα. Η φωτογραφία αποτυπώνει μια στιγμή. Μόνο. Συνήθως δεν γνωρίζουμε ούτε το πριν, ούτε το μετά. Πόσες προσπάθειες έγιναν, πόσα φίλτρα εφαρμόστηκαν, πόσες λήψεις διαγράφηκαν απλά γιατί δεν ήταν “κατάλληλες”. Αυτά (δυστυχώς) δεν φαίνονται. Συνήθως αυτό που βλέπουμε είναι μια αποσπασματική εικόνα και όχι όλη “η αλήθεια” της στιγμής. Η φωτογραφία δεν αποτυπώνει (πάντα) την εσωτερική ατμόσφαιρα, την απελπισία, την μοναξιά, την αδιαφορία, το αδιέξοδο.

Ίσως να ακούγεται σαν να συνιστώ την  καχυποψία, όμως αυτό που πραγματικά προτείνω είναι να είμαστε λιγάκι πιο ρεαλιστές όσον αφορά αυτό που βλέπουμε στις οθόνες που μας περιβάλλουν. Φυσικά και μπορεί να είναι αληθινό ένα χαμόγελο, μια φιλία, η ομορφιά, η ευχαρίστηση, η διασκέδαση, η ευτυχία. Δεν είναι όμως πάντα!. Μπορεί και να μην είναι.

Δεν θα επιτρέψω σε καμία εικόνα να μου επιβάλλει την αναγκαιότητα της τέλειας εμφάνισης, της  τέλειας εξόδου, της τέλειας μαμάς και της ακόμα πιο τέλειας οικογένειας. Δεν υπάρχει το τέλειο! Αντίθετα μπορεί να  υπάρχει ομορφιά και χαμόγελο στην ατέλεια. Δεν χρειάζεται κάτι να είναι τέλειο για να είναι όμορφο.

Παραιτούμαι από την σύγκριση λοιπόν. Είπαμε θα κάνουμε ξεκαθάρισμα, σωστά;

3.Η τελειομανία

Αξίζει να  μειώσουμε την καταπίεση της τελειομανίας. Το να επιδιώκουμε το απόλυτα ιδανικό και να απορρίπτουμε  όλα τα άλλα είναι μια ακόμα συνήθεια του νου που μειώνει την ποιότητα ζωής μας, ωθώντας μας πολύ συχνά ακόμα και στη σύγκριση και έπειτα στην απογοήτευση.  Το να επιθυμούμε το τέλειο και όλες οι εναλλακτικές να μοιάζουν κατώτερες ή υποδεέστερες είναι βαρύ φορτίο. Ας αποδεσμεύσουμε  την επιθυμία όλα και όλοι γύρω μας να είναι αψεγάδιαστα. Να μην μπερδεύουμε την αυτοεκτίμηση με την ιδέα ότι δεν μας  επιτρέπεται τίποτα λιγότερο από το τέλειο.

Έχω διαπιστώσει πως το τέλειο έχει ένα μικρόοοοο ελαττωματάκι. Ένα τόσο δα.  Δεν επιδέχεται βελτίωση. Είναι τόσο στατικό και αμετακίνητο, σαν βράχος ένα πράγμα. Τι κρίμα να μην μπορεί να βελτιωθεί, να μετουσιωθεί, να μεταμορφωθεί! Μα πως γίνεται αυτό αφού κάθε τι ζωντανό εξελίσσεται και  αναπτύσσεται; Είναι το τέλειο άραγε καταδικασμένο σε ακαμψία; Λέω εγώ τώρα… 

4.Η γκρίνια

Μιλάω για μια μαθημένη συμπεριφορά, αυτή την  κακή συνήθεια στο να εστιάζω και να παρατηρώ όσα είναι στραβά  γύρω μου, αγνοώντας, μειώνοντας ή παραβλέποντας συστηματικά την ύπαρξη όποιας προόδου ή εξαίρεσης. . Μιλάω για τη συνήθεια να ξεχνώ την ευγνωμοσύνη για τα μικρά και τα μεγάλα, για την συνήθεια του νου να μιζεριάζει,  αντί να αναλαμβάνει την ευθύνη των σκέψεων μου, των πράξεων μου και της ζωής μου. Όμως αφού είναι μαθημένη συμπεριφορά σημαίνει πως μπορώ να την ξεμάθω. Να μάθω κάτι νέο. Ευτυχώς η πλαστικότητα του εγκεφάλου μας επιτρέπει να κάνουμε νέες καταγραφές, νέες συνάψεις και να χτίσουμε νέες συνήθειες. Σε κάθε ηλικία. 

Προσωπικά δεν πιστεύω ότι μπορούμε να σταματήσουμε μια συμπεριφορά απλά επειδή το αποφασίσαμε μια μέρα. Μπορούμε όμως να την αντικαταστήσουμε, μέρα με τη μέρα χτίζοντας μια νέα συνήθεια. Δεν ισχυρίζομαι πως είναι εύκολο ή γρήγορο. Αλλά  είναι εφικτό. Να μάθω να βλέπω τα θετικά στοιχεία και όχι μόνο τις ελλείψεις. Αυτό δεν ισχύει μόνο για τις καταστάσεις γύρω μου αλλά και για τον εαυτό μου. Με άλλα λόγια να μην εστιάζω μόνο σε όσα δεν μπορώ να κάνω και σε όσα μου λείπουν αγνοώντας τα ψυχικά ή όποια αποθέματα μου. Σημαίνει να βρίσκω ή να εφευρίσκω τρόπους να αξιοποιήσω και να αναπτύξω τις ικανότητες μου με ταπεινότητα και ισορροπία γνωρίζοντας ότι  αυτό σημαίνει πως θα χρειαστεί να βγω και από την ζώνη της άνεσης μου και να ωριμάσω γενικότερα ως άνθρωπος.

5.“Όταν θα”

Η νοοτροπία του “όταν θα…” μετατοπίζει την προσοχή μου, την  δράση μου, την δύναμη μου και την ευτυχία μου σε μια μελλοντική στιγμή. Είναι μια μορφή αναβλητικότητας κατά την άποψη μου, γιατί περιμένω τις ιδανικές συνθήκες ( αν τις έχει δει κανείς ας με ειδοποιήσει παρακαλώ να ξέρω έστω πως κάπου υπάρχουν ).  Αυτές τις ιδεατές συνθήκες που συνήθως υπάρχουν μόνο στο μυαλό μου και συνήθως ακούγονται κάπως έτσι: 

Θα είμαι ευτυχισμένη…

-Όταν τελειώσω το σχολείο…

-Όταν τελειώσω τις σπουδές…

-Όταν βρω τον “άνθρωπο μου” /  παντρευτώ…

-Όταν θα βρω δουλειά…

-Όταν κάνω παιδιά…

-Όταν μεγαλώσουν τα παιδιά…

-Όταν τακτοποιηθούν τα παιδιά…

( η λίστα μπορεί να εμπλουτιστεί ή να συνεχιστεί ανάλογα )

Και για πες;  πόσες δεκαετίες έχουν περάσει στο μεταξύ; αυτή η συνεχή μετάθεση έχει ως μόνο αποτέλεσμα να …αναβάλλω την ίδια τη ζωή μου καθώς η καθημερινότητα αποσπά την προσοχή μου από τις ικανότητες, τα όνειρα και τις επιθυμίες μου και με μεγάλη επιτυχία να αποφεύγω τους στόχους μου.  Όμως αν το καλοσκεφτούμε, έχουμε μόνο το τώρα. Το σήμερα. Και μόνο αυτό είναι στην δικαιοδοσία και αρμοδιότητα μου να κάνω όσο καλύτερα μπορώ. Ας ζήσουμε περισσότερο στο εδώ και τώρα σε πλήρη επαφή με τις ανάγκες, τις επιθυμίες και τους ανθρώπους γύρω μας.

Στο δικό σου νοητικό ξεκαθάρισμα τι θα φύγει;

Βεβαίως η ποιότητα ζωής είναι κάτι που ο καθένας βιώνει και βαθμολογεί εντελώς υποκειμενικά, οπότε έγκειται στην προσωπική ευθύνη του καθενός να κάνει την δική του αποτίμηση ( κι ας μην είναι τέλος της χρονιάς) , τι αξίζει να κρατήσει, τι θέλει να ελαφρύνει, τι χρειάζεται περισσότερο χώρο και με ποιες συνήθειες μπορεί να εργαστεί προς την επιθυμητή κατεύθυνση. Ένα καλό παράδειγμα για να πάρουμε ιδέες είναι οι 10 συνήθειες των εξαιρετικά ευτυχισμένων ανθρώπων. 

Μετά από ένα τέτοιο νοητικό ξεκαθάρισμα της βιασύνης, της τελειομανίας, της σύγκρισης, της γκρίνιας και της φράσης ” όταν θα” , εσύ ποια ή ποιες συνήθειες του νου θα  αλλάξεις;

Η αν έχεις ήδη κάνει αλλαγές, με ποιες έχεις καταφέρει να βελτιώσεις την ποιότητα ζωής σου;