Μήπως ζούμε ανάποδα: Γυναίκες που κουβαλούν τα πάντα, άντρες που δεν παίρνουν πρωτοβουλία

Στον σύγχρονο κόσμο, πολλές γυναίκες έχουν υιοθετήσει έναν υπερδραστήριο, μαχητικό Animus, γιατί έτσι “πρέπει” για να επιβιώσουν. Καριέρα, οικογένεια, αυτονομία, ευθύνη για τα πάντα. Και το τίμημα; Εξάντληση, απομάκρυνση από τη θηλυκή τους πλευρά και συχνά θυμός ή αγανάκτηση για τους άντρες που δεν “παίρνουν πρωτοβουλίες”.

Από την άλλη, οι άντρες βρίσκονται μπροστά σε ένα μπέρδεμα ρόλων: από τη μία πιέζονται να είναι πιο συναισθηματικά ανοιχτοί (που είναι θετικό), αλλά από την άλλη, πολλοί καταλήγουν σε μια παθητικότητα, αποφεύγοντας την ανάληψη ευθύνης ή δράσης. Έτσι, βλέπουμε όλο και περισσότερες σχέσεις όπου οι γυναίκες είναι “οι δυνατές” και οι άντρες μοιάζουν να ακολουθούν.

Η ιδέα της θηλυκής και αρσενικής πλευράς μας (ή, όπως λέγεται συχνά στη ψυχολογία, της anima και animus ) είναι ένας πολύ ενδιαφέρον τρόπος να κατανοήσουμε πώς η ισορροπία μεταξύ λογικής και συναισθηματικότητας μπορεί να μας βοηθήσει να ζήσουμε πιο ολοκληρωμένες ζωές.

Η Αρσενική Πλευρά (Λογική, Ανάλυση, Δράση)

Η αρσενική πλευρά μας (που υπάρχει και σε άνδρες και σε γυναίκες) συνδέεται με:

Λογική και ανάλυση: Εστιάζει στα γεγονότα, στην οργάνωση και στην επίλυση προβλημάτων.

Δράση και αποτελεσματικότητα: Προσπαθεί να πετύχει στόχους και να λειτουργήσει με τρόπο που είναι ευθύς και αποφασιστικός.

Προστασία και σταθερότητα: Ψάχνει να δημιουργήσει ασφάλεια και να προστατεύσει αυτό που θεωρεί σημαντικό.

Πότε είναι υπερβολική;
Όταν η αρσενική πλευρά κυριαρχεί, μπορεί να γίνουμε ψυχροί, αποστασιοποιημένοι και πολύ κριτικοί. Μπορεί να αγνοούμε τα συναισθήματά μας και των άλλων, κάτι που οδηγεί σε σχέσεις χωρίς συναισθηματικό βάθος.

Η Θηλυκή Πλευρά (Συναίσθημα, Δημιουργικότητα, Σύνδεση)

Η θηλυκή πλευρά μας (που υπάρχει και σε άνδρες και σε γυναίκες) συνδέεται με:

Συναισθηματικότητα και ενσυναίσθηση: Εστιάζει στα συναισθήματα, στις σχέσεις και στην κατανόηση του εαυτού και των άλλων.

Δημιουργία και έκφραση: Επιτρέπει την καλλιτεχνική έκφραση, τη διαίσθηση και την αφήγηση.

Σύνδεση και φροντίδα: Ψάχνει να δημιουργήσει αρμονία και να φροντίσει τους γύρω της.

Πότε είναι υπερβολική;
Όταν η θηλυκή πλευρά κυριαρχεί, μπορεί να γίνουμε υπερβολικά συναισθηματικοί, να χάνουμε τον έλεγχο και να παίρνουμε αποφάσεις βασισμένες αποκλειστικά σε συναισθήματα. Μπορεί επίσης να δυσκολευόμαστε να θέσουμε όρια.

Δεν είναι κακό να εκφράζει μια γυναίκα τον Animus της ή ένας άντρας την Anima του. Το πρόβλημα ξεκινά όταν αυτό γίνεται μονόπλευρα, εις βάρος της άλλης πλευράς τους. Έτσι έχουμε:
Γυναίκες κουρασμένες, που νιώθουν πως “πρέπει να τα κάνουν όλα μόνες τους”.
Άντρες που νιώθουν πως ό,τι κι αν κάνουν “δεν είναι αρκετό” ή πως δεν έχουν ρόλο.

Πώς σπάει αυτός ο κύκλος;
Με επίγνωση και πρόθεση για ισορροπία. Αν μια γυναίκα καταλάβει ότι ζει μόνο μέσα από τον Animus της, μπορεί να αρχίσει να επαναφέρει και τη θηλυκή της πλευρά. Αν ένας άντρας δει ότι έχει παγιδευτεί σε υπερβολική παθητικότητα, μπορεί να ξαναβρεί τον Animus του με έναν υγιή τρόπο.

Και αυτό αφορά όχι μόνο τις σχέσεις, αλλά και την αυτοεικόνα, τη δυναμική στον εργασιακό χώρο και τον τρόπο που βλέπουμε τους ρόλους των φύλων στη σύγχρονη κοινωνία.

 

Όταν ακούμε Animus και Anima, το πρώτο πράγμα που μας έρχεται στο μυαλό είναι ο Carl Jung και η θεωρία του για την ψυχή και την εσωτερική ισορροπία των φύλων μέσα μας.

• Anima : Η θηλυκή ενέργεια μέσα στον άνδρα. Συμβολίζει τη διαίσθηση, τη δημιουργικότητα, το συναίσθημα, την ευαισθησία και τη σχέση του άνδρα με το ασυνείδητό του. Όταν είναι ανεπτυγμένη, τον βοηθά να είναι πιο ισορροπημένος. Όταν είναι καταπιεσμένη ή παραμορφωμένη, μπορεί να εκδηλωθεί ως υπερβολικός συναισθηματισμός, αστάθεια ή εξιδανίκευση των γυναικών.
• Animus : Η αρσενική ενέργεια μέσα στη γυναίκα. Συνδέεται με τη λογική, τη δομή, τη δύναμη, τη δράση και την αποφασιστικότητα. Αν είναι υγιής, δίνει αυτοπεποίθηση και νοητική σαφήνεια. Αν είναι σκοτεινός ή ανεπεξέργαστος, μπορεί να εκδηλωθεί ως υπερβολική κριτική, ακαμψία ή καταπιεσμένος θυμός.

Είναι έννοιες που δείχνουν πόσο βαθιά μπλεγμένοι είναι ο άνδρας και η γυναίκα μέσα στην ψυχή του καθενός, ανεξαρτήτως φύλου. Και το ζητούμενο είναι η εξισορρόπηση, όχι ο πόλεμος μεταξύ τους.

Anima & Animus ως γέφυρες προς το ασυνείδητο

Ως αρχέτυπα, το Animus και η Anima δεν είναι απλώς “αρσενική” και “θηλυκή” ενέργεια, αλλά βαθιές ψυχικές δομές που διαμορφώνουν την ταυτότητα, τις σχέσεις και τη συνολική ποιότητα της ζωής μας.

Ο Carl Jung  έλεγε πως η Anima είναι η ψυχή του άνδρα και ο Animus είναι το πνεύμα της γυναίκας. Δηλαδή, είναι τα φίλτρα μέσα από τα οποία αντιλαμβανόμαστε το αντίθετο φύλο, αλλά και οι γέφυρες προς το βαθύτερο ασυνείδητό μας.

Όταν είναι ανισόρροπα, δημιουργούν προβλήματα

Ένας άντρας με ανεξερεύνητη ή διαστρεβλωμένη Anima μπορεί να εξιδανικεύει ή να δαιμονοποιεί τις γυναίκες, να δυσκολεύεται να εκφράσει συναισθήματα ή να έχει εσωτερική σύγχυση.
Μια γυναίκα με καταπιεσμένο ή αυταρχικό Animus μπορεί να γίνει ψυχρή, υπερβολικά κριτική ή να αναπαράγει σκληρά αντρικά πρότυπα χωρίς σύνδεση με τη θηλυκότητά της.

Η ισορροπία είναι το κλειδί
Η ενεργητική συνεργασία με αυτά τα αρχέτυπα βοηθά στην αυτογνωσία και στις υγιείς σχέσεις. Δεν σημαίνει ότι ένας άντρας πρέπει να γίνει “θηλυκός” ή μια γυναίκα “αντρική”, αλλά ότι πρέπει να ενσωματώσουμε και τα δύο μέσα μας σε μια ώριμη μορφή.

Ουσιαστικά, είναι σαν ένας εσωτερικός διάλογος που, αν μείνει ασυνείδητος, μπορεί να μας ελέγχει. Αλλά αν τον κατανοήσουμε, γίνεται πηγή δύναμης, αυτογνωσίας και βαθύτερων σχέσεων.

Η Ισορροπία: Αυτεπίγνωση και Συναισθηματική Νοημοσύνη

Η συναισθηματική νοημοσύνη είναι η ικανότητα να ενσωματώνουμε και τις δύο πλευρές μας — τη λογική και το συναίσθημα— χωρίς να πέφτουμε στα άκρα. Εδώ είναι πώς λειτουργεί:

Αναγνωρίζουμε τα συναισθήματά μας (θηλυκή πλευρά) χωρίς να τα παρασυρόμαστε (αρσενική πλευρά).

Χρησιμοποιούμε τη λογική (αρσενική πλευρά) για να λύσουμε προβλήματα, αλλά λαμβάνουμε υπόψη τα συναισθήματα (θηλυκή πλευρά) των άλλων.

Δημιουργούμε αρμονία (θηλυκή πλευρά) ενώ παράλληλα θέτουμε όρια (αρσενική πλευρά).

Αυτεπίγνωση, συναισθηματική νοημοσύνη, αυτοφροντίδα και οριοθέτηση είναι οι πυλώνες που μπορούν να σπάσουν αυτόν τον φαύλο κύκλο.

Η Αυτεπίγνωση είναι το πρώτο βήμα είναι να καταλάβουμε τι πραγματικά συμβαίνει μέσα μας. Ζούμε με έναν υπερδραστήριο Animus ή μια παραμελημένη Anima; Παίζουμε ρόλους που μας έχουν επιβάλει ή που έχουμε υιοθετήσει ασυνείδητα;

Συναισθηματική Νοημοσύνη : με το να αναγνωρίζουμε και να κατανοούμε τα συναισθήματά μας, αλλά και των άλλων. Πόσο συχνά καταπιέζουμε ανάγκες μας επειδή “πρέπει” να αντέξουμε; Πόσο συχνά ζητάμε από τους άλλους να καλύψουν συναισθηματικά κενά που δεν έχουμε πρώτα δει εμείς οι ίδιοι;

Η Αυτοφροντίδα δεν είναι πολυτέλεια, είναι επιβίωση. Να μάθουμε να βάζουμε τον εαυτό μας ως προτεραιότητα χωρίς ενοχές. Όχι μέσα από το “εγωιστικό” πρίσμα, αλλά ως συνειδητή επιλογή ισορροπίας.

Οριοθέτηση! Εδώ κρύβεται το μεγαλύτερο challenge! Αν δεν βάζουμε όρια, οι άλλοι θα συνεχίσουν να απαιτούν από εμάς περισσότερα από όσα μπορούμε ή θέλουμε να δώσουμε. Και οι σχέσεις (ερωτικές, φιλικές, επαγγελματικές) γίνονται άνισες και εξαντλητικές.

Ναι, η κοινωνία και τα στερεότυπα δεν βοηθούν

Αλλά δεν μπορούμε να περιμένουμε να αλλάξουν πρώτα οι εξωτερικές συνθήκες για να βρούμε ισορροπία.

Η αλλαγή ξεκινά από μέσα μας και σταδιακά, το πώς στεκόμαστε εμείς στις σχέσεις μας, επηρεάζει και το περιβάλλον μας.

Με την μοναξιά σου πως τα πας; 

Πότε εξέτασες τις προσδοκίες σου τελευταία φορά;